Vở kịch dựa theo một số gợi ý của Pushkin: Một anh công chức nhỏ lang thang đến một thị trấn miền Nam rồi bị tưởng nhầm là quan thanh tra từ thủ đô Peterburg đi thị sát. Vốn là những kẻ tham nhũng, bọn quan chức ở đây lo sợ, tìm cách mua chuộc, hối lộ cho quan lớn.

Nhân dịp đó chúng tố cáo lẫn nhau, nói xấu nhau để tâng công. Tệ hơn nữa viên thị trưởng còn định lợi dụng cả vợ và con gái hòng leo cao hơn lên bậc thang danh vọng, chiếm một địa vị to hơn, vững hơn để áp bức, bóc lột dân chúng được nhiều hơn.

Nhân vật

• Ivan Aleksandrovich Khlestakov - công chức ở Peterburg/"Quan Thanh tra"
• Anton Antonovich Skvoznik-Dmukhanovsky - Thị trưởng
• Anna Andreyevna Skvoznik-Dmukhanoskaya - vợ Thị trưởng
• Maria Antonovna Skvoznik-Dmukhanovskaya - con gái Thị trưởng
• Pyotr Ivanovich Dobchinsky, Pyotr Ivanovich Bobchinsky - địa chủ
• Ammos Fyodorovich Lyapkin-Tyapkin - viên Chánh án
• Artemy Filippovich Zemlyanky - Viện trưởng Tế bần
• Ivan Kuzmich Shpekin - chủ sự Bưu vụ
• Luka Lukich Khlopov - nhà Kiểm học
• Khristian Ivanovich Gibner - thầy thuốc quận
• Osip - người hầu của Khlestakov
• Ivanova - vợ góa một viên Trung sĩ
• Fevonya Poshlyopkina - vợ một thợ khóa
• Stepan Ilyich Ukhovertov - người đưa tin
• Abdulin - Thương gia
• Mishka - công chức